સીઓડી, એમોનિયા નાઇટ્રોજન, કુલ ફોસ્ફરસ અને કુલ નાઇટ્રોજન એ જળાશયોમાં સામાન્ય પ્રદૂષણ સૂચક છે. પાણીની ગુણવત્તા પર તેમની અસરનું અનેક પાસાઓથી વિશ્લેષણ કરી શકાય છે.
સૌ પ્રથમ, સીઓડી એ પાણીમાં કાર્બનિક પદાર્થોની સામગ્રીનું સૂચક છે, જે પાણીના શરીરમાં કાર્બનિક પદાર્થોના પ્રદૂષણને પ્રતિબિંબિત કરી શકે છે. સીઓડીની ઉચ્ચ સાંદ્રતાવાળા જળાશયોમાં ઉચ્ચ ગંદકી અને રંગ હોય છે, અને તે બેક્ટેરિયાના સંવર્ધનની સંભાવના ધરાવે છે, પરિણામે પાણીનું જીવન ટૂંકું થાય છે. આ ઉપરાંત, સીઓડીની ઉચ્ચ સાંદ્રતા પાણીમાં ઓગળેલા ઓક્સિજનનો પણ વપરાશ કરશે, જે હાયપોક્સિયા અથવા તો પાણીના શરીરમાં ગૂંગળામણ તરફ દોરી જશે, જે જળચર જીવનને નુકસાન પહોંચાડશે.
બીજું, એમોનિયા નાઇટ્રોજન એ પાણીમાં એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્ત્વો છે, પરંતુ જો એમોનિયા નાઇટ્રોજનની સાંદ્રતા ખૂબ વધારે હોય, તો તે પાણીના શરીરના યુટ્રોફિકેશન તરફ દોરી જશે અને શેવાળના મોરની રચનાને પ્રોત્સાહન આપશે. શેવાળના મોર માત્ર પાણીને ગંદુ બનાવે છે, પરંતુ મોટા પ્રમાણમાં ઓગળેલા ઓક્સિજનનો વપરાશ પણ કરે છે, જે પાણીમાં હાયપોક્સિયા તરફ દોરી જાય છે. ગંભીર કિસ્સાઓમાં, તે મોટી સંખ્યામાં માછલીઓના મૃત્યુનું કારણ બની શકે છે. વધુમાં, એમોનિયા નાઇટ્રોજનની ઊંચી સાંદ્રતા અપ્રિય ગંધ પેદા કરશે, જે આસપાસના પર્યાવરણ અને રહેવાસીઓના જીવન પર પ્રતિકૂળ અસરો કરશે.
ત્રીજું, કુલ ફોસ્ફરસ એ એક મહત્વપૂર્ણ વનસ્પતિ પોષક તત્વ છે, પરંતુ ફોસ્ફરસની વધુ પડતી સાંદ્રતા શેવાળ અને અન્ય જલીય છોડના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે, જે જળાશયોના યુટ્રોફિકેશન અને શેવાળના ફૂલોની ઘટના તરફ દોરી જશે. શેવાળના મોર માત્ર પાણીને ગંદુ અને દુર્ગંધયુક્ત બનાવતા નથી, પરંતુ મોટા પ્રમાણમાં ઓગળેલા ઓક્સિજનનો વપરાશ પણ કરે છે અને પાણીની સ્વ-શુદ્ધિકરણ ક્ષમતાને અસર કરે છે. વધુમાં, કેટલાક શેવાળ જેમ કે સાયનોબેક્ટેરિયા ઝેરી પદાર્થો ઉત્પન્ન કરી શકે છે, જે આસપાસના પર્યાવરણ અને ઇકોસિસ્ટમને નુકસાન પહોંચાડે છે.
અંતે, કુલ નાઇટ્રોજન એમોનિયા નાઇટ્રોજન, નાઇટ્રેટ નાઇટ્રોજન અને કાર્બનિક નાઇટ્રોજનથી બનેલું છે, અને તે પાણીમાં પોષક તત્ત્વોના પ્રદૂષણની ડિગ્રીને પ્રતિબિંબિત કરતું મહત્વનું સૂચક છે. કુલ નાઇટ્રોજનની અતિશય ઊંચી સામગ્રી માત્ર જળાશયોના યુટ્રોફિકેશન અને શેવાળના ફૂલોની રચનાને પ્રોત્સાહન આપશે નહીં, પરંતુ જળાશયોની પારદર્શિતામાં ઘટાડો કરશે અને જળચર જીવોના વિકાસને અટકાવશે. વધુમાં, અતિશય કુલ નાઇટ્રોજન સામગ્રી પાણીના શરીરના સ્વાદ અને સ્વાદને પણ અસર કરશે, રહેવાસીઓના પીવા અને જીવનને અસર કરશે.
સારાંશમાં, સીઓડી, એમોનિયા નાઇટ્રોજન, કુલ ફોસ્ફરસ અને કુલ નાઇટ્રોજન મહત્વના સૂચક છે જે પાણીની ગુણવત્તાને અસર કરે છે, અને તેમની ઊંચી સાંદ્રતા પાણીના પર્યાવરણ અને આરોગ્ય પર નકારાત્મક અસર કરશે. તેથી, રોજિંદા જીવનમાં અને ઉત્પાદનમાં, આપણે પાણીની ગુણવત્તાની દેખરેખ અને વ્યવસ્થાપનને મજબૂત બનાવવું જોઈએ, પાણીના પ્રદૂષિત વિસર્જનને ઘટાડવા માટે અસરકારક પગલાં લેવા જોઈએ અને જળ સંસાધનો અને પર્યાવરણીય પર્યાવરણનું રક્ષણ કરવું જોઈએ.
પોસ્ટ સમય: ડિસેમ્બર-28-2023
